TRAMWAJE WARSZAWSKIE
STRONA PRYWATNA


AUTOTRAM


W 1915r. do Warszawy przyłączono rozległe obszary przedmieść, między innym Pelcowiznę. Wymusiło to potrzebę rozbudowy komunikacji publicznej - na nowych terenach zaczęły się pojawiać się nowe linie tramwajowe (Mokotów, Wola) oraz autobusowe. Od grudnia 1920r. na Nowe Bródno kursowały autobusy linii 1. Trasa przebiegała z Nowego Bródna przez ul. Białołęcką i Odrowąża, jej końcówka natomiast ulegała ciągłym zmianom - okresowo autobusy docierały do placu Zamkowego, okresowo - tylko na Pragę, do ul. Strzeleckiej (skąd była możliwa przesiadka do tramwaju), a od października 1922r. już na stale do Dworca Wileńskiego. Obsługę stanowiły autobusy Benz-Gaggenau (dostarczone latem 1920r. w liczbie 30 sztuk - w tym 12 z bocznym wejœciem i 18 z otwartym tylnym pomostem). Autobusy napędzane były czterosuwowymi silnikami gaźnikowymi, posiadały oszklone nadwozia konstrukcji drewnianej, hamulce mechaniczne działające tylko na tylną oś, koła szprychowe z masywami gumowymi (z lanej gumy) zamiast opon. Autobusy garażowały w przebudowanej na autobusową dawnej zajezdni tramwajów konnych przy ul. Inżynierskiej 6.

 


W 1924r. nadszedł czas na budowę trasy tramwajowej na Pelcowiznę. Pod koniec tego roku zakończono prace torowe i rozpoczęto montaż sieci elektrycznej, jednakże przebudowa wiaduktu kolejowego (w rejonie obecnego Ronda Żaba) uniemożliwiała połączenie trasy z resztą sieci tramwajowej. Taka sytuacja oraz postępujące wyeksploatowanie autobusów szybko zużywających się na złej nawierzchni ulic doprowadziły do likwidacji linii autobusowej "1" i zastąpieniu autobusów nowatorskim rozwiązaniem komunikacyjnym. Był to tzw. autotram - autobus wyposażony w koła tramwajowe, kursujący po gotowym już torowisku - czyli de facto tramwaj spalinowy.

Na autotram zaadaptowano dwa autobusy typu Benz-Gaggenau - założono koła typu tramwajowego z obręczami i zablokowano zwrotnice przednich osi. Oba pojazdy połączono tyłem, dzięki czemu powstał dwukierunkowy pojazd szynowy. Autobus przedni holował tylny (jadący na luzie - z wyłączonym silnikiem), na przystanku końcowym następowała zmiana kabiny. Autotramy rozpoczęły kursowanie 6 grudnia 1923r. Linia, oznaczona numerem 1, rozpoczynała swój bieg po północnej stronie przejazdu pod torami kolei obwodowej (przy skrzyżowaniu ulic Odrowąża i św. Wincentego), kursowała ulicami Odrowąża i Białołęcką do krańca Nowe Bródno. Pojedynczy kurs trwał 6 minut.
Dzięki takiemu rozwiązaniu utrzymano funkcjonowanie komunikacji, sam przejazd był znacznie bardziej komfortowy, a pojazdy osiągały większe prędkości. Pod koniec września 1924r. ukończono prace przy sieci trakcyjnej, w dniu 28 września 1924r. roku na trasę wyjechał pierwszy tramwaj linii 21 - oznaczało to koniec kursowania autotramu na warszawskich torowiskach.

 

15.12.2020 NAPISZ DO AUTORA © MKM 101